Confraria da Virxe do Carme - Barallobre

O "Vía Crucis"

A palabra Via crucis, significa "camiño da cruz" e refírese ás diferentes etapas ou momentos vividos por Xesucristo desde o momento en que foi aprehendido ata a súa crucifixión e sepultura.

As etapas do viacrucis denomínanse estacións e tradicionalmente cóntanse catorce, que son as seguintes:

·         Primeira Estación: Xesús é condenado a morte

·         Segunda Estación: Xesús é cargado coa cruz.

·         Terceira Estación: Xesús cae por primeira vez

·         Cuarta Estación: Xesús atopa a súa Nai María

·         Quinta Estación: Simón o Cirineo axuda a Xesús a levar a cruz

·         Sexta Estación: A Verónica limpa o rostro de Xesús

·         Sétima Estación: Xesús cae por segunda vez

·         Oitava Estación: Xesús consola ás mulleres de Xerusalén 

·         Novena Estación: Xesús cae por terceira vez

·         Décima Estación: Xesús é desposuído das súas vestiduras

·         Undécima Estación: Xesús é cravado na cruz

·         Duodécima Estación: Xesús morre na cruz

·         Décimo terceira Estación: Xesús é descendido da cruz e posto en brazos de María

·         Décimo cuarta Estación: Xesús é sepultado

O costume de rezar as Estacións da Cruz posiblemente comezou en Xerusalén. Certos lugares da Vía Dolorosa (aínda que non se chamaba así antes do século XVI) foron reverentemente marcados desde os primeiros séculos. Facer alí as Estacións da Cruz converteuse na meta de moitos peregrinos desde a época do emperador Constantino (século IV).

Segundo a tradición, a Santísima Virxe visitaba diariamente as Estacións orixinais e San Xerónimo, Pai da Igrexa, escribiu sobre a multitude de peregrinos de todos os países que visitaban os lugares santos no seu tempo.   Con todo, non existe proba dunha forma fixa para esta devoción nos primeiros séculos.

Desde o século XII os peregrinos escriben sobre a "Vía Sacra", como unha ruta pola que pasaban lembrando a Paixón.   Non sabemos cando xurdiron as Estacións segundo coñecémolas hoxe, nin cando se lles comezou a conceder indulxencias, pero probablemente foron os Franciscanos os primeiros en establecer o Vía Crucis, xa que a eles concedéuselles en 1342 a custodia dos lugares máis prezados de Terra Santa. Tampouco está claro en que dirección percorríanse, posto que, segundo parece, ata o século XV moitos o facían empezando no Monte Calvario e retrocedendo ata a casa de Pilato.

Ferraris menciona as seguintes estacións con indulxencias:

“Nos séculos XV e XVI erixíronse estacións en diferentes partes de Europa. O Beato Álvaro de Córdoba, frade dominico (m. 1430), que no seu regreso de Terra Santa construíu unha serie de pequenas capelas no convento dominico de Córdoba nas que se pintaron as principais escenas da Paixón en forma de estacións. Pola mesma época, a Beata Eustochia, clarisa, construíu Estacións similares no seu convento en Mesina. Hai outros exemplos. Con todo, a primeira vez que se coñece o uso da palabra "Estaciones" sendo utilizada no sentido actual do Vía Crucis, atópase na narración do peregrino inglés Guillermo Wey sobre as súas visitas á Terra Santa en 1458 e en 1462. Wey xa menciona catorce estaciones, pero só cinco delas corresponden ás que se usan hoxe día, mentres que sete só remotamente refírense á Paixón”.

Xesucristo o noso señor.

Nos tempos medievais, poucas das Estacións mencionan a segunda (Xesús carga coa cruz) nin a décima (Xesús é desposuído das súas vestiduras). Doutra banda, algunhas que hoxe non aparecen, eran antes máis comúns. Entre estas, o balcón desde onde Pilato pronunciou Ecce Homo (velaquí o home).

Comprendendo a dificultade de peregrinar á Terra Santa, o papa Inocencio XI concedeu en 1686 aos Franciscanos o dereito de erixir Estacións nas súas igrexas e declarou que todas as indulxencias anteriormente obtidas por visitar devotamente os lugares da Paixón do Señor en Terra Santa podíanas en diante gañar os Franciscanos e outros afiliados á orde facendo as Estacións da Cruz nas súas propias igrexas segundo a forma afeita.  Inocente XII confirmou este privilexio en 1694 e Bieito XIII estendeuno en 1726 a todos os fieis.  En 1731 Clemente XII estendeuno aínda máis permitindo as indulxencias en todas as igrexas, sempre que as Estacións fosen erixidas por un pai franciscano coa sanción do ordinario (bispo local). Ao mesmo tempo fixou definitivamente en catorce o número de Estacións.  Bieito XIV exhortou en 1742 a todos os sacerdotes a enriquecer as súas igrexas co rico tesouro das Estacións da Cruz.  En 1773 Clemente XIV concedeu a mesma indulxencia, baixo certas circunstancias, aos crucifixos bendicidos para o rezo das Estacións, para o uso dos enfermos, os que están no mar, en prisión ou outros impedidos de facer as Estacións na igrexa.  A condición é que sosteñan o crucifixo nas súas mans mentres rezan Pai Noso, o Ave María e o Gloria un número determinado de veces. Estes crucifixos especiais non poden venderse, prestarse nin regalarse sen perder as indulxencias, xa que son propios para persoas en situacións especiais.  En 1857 os bispos de Inglaterra recibiron facultades da Santa Sé para erixir eles mesmos as Estacións con indulxencias cando non houbese Franciscanos.  En 1862 quitouse esta última restrición e os bispos obtiveron permiso para erixir as Estacións, xa sexa persoalmente ou por delegación, sempre que fose dentro da súa diocese.

Reforma de Xoán Paulo II

O Venres Santo de 1991 e, baixo o auspicio de Xoán Paulo II, creouse un novo Viacrucis con 15 estacións (o Papa engadiu unha nova estación) baseadas todas elas en momentos do Novo Testamento, xa que o anterior recollía moitas pasaxes dos Evanxeos apócrifos e escenas tradicionais, entre os que se atopaban o encontro de Xesús con María, a súa nai e o acto no que a Santa Muller Verónica enxúgalle o rostro a Xesús.  Este novo viacrucis comeza coa oración de Xesús no horto de Getsemaní e finaliza coa Resurrección de Cristo.  Foi un intento de achegar ecuménicamente a todas as confesións cristiás, e aínda que se usa alternativamente ao tradicional, en ningún caso substituíuno.  O novo Vía Crucis é:

- Primeira Estación: Xesús no horto das Oliveiras.

- Segunda Estación: Xesús, traizoado por Xudas, é arrestado.

- Terceira Estación: Xesús é condenado polo Sanedrín

- Cuarta Estación: Xesús é negado por Pedro

- Quinta Estación: Xesús é condenado á morte por Pilato

- Sexta Estación: Xesús é flagelado e coroado de espiñas.

- Sétima Estación: Xesús carga a cruz.

- Oitava Estación: Xesús é axudado por Simón o Cirineo a levar a cruz.

- Novena Estación: Xesús consola ás mulleres de Xerusalén.

- Décima Estación: Xesús é crucificado.

- Undécima Estación: Xesús promete o seu reino ao bo ladrón.

- Duodécima Estación: Xesús en cruz, a súa nai e o discípulo

- Décimo terceira Estación: Xesús morre na cruz.

- Décimo cuarta Estación: Xesús é sepulto.

- Décimo quinta Estación: Xesús resucita ao terceiro día de entre os mortos.

Vía Crucis - Camiño da cruz

Vía Crucis, as estacións.